We hebben het, terecht, alsmaar over het belang van bijen in onze tuinen. Maar ook vlinders zijn heel erg belangrijk voor het ecosysteem. Ze staan onrechtsreeks ook in voor het bestuiven van bloemen en vormen op hun beurt weer belangrijke voedselbronnen voor andere dieren. Denk maar aan hun rupsen bijvoorbeeld. Maar hoe houd je ze tevreden, hoe lok je ze naar je tuin en wat kun je ondernemen om ze een heel jaar lang van voedsel te voorzien?
Beschutte plekjes
Vlinders, en heel veel andere insecten, zijn koudbloedig. Ze zoeken het liefst het warmste plekje op en laden op door in de zon te zitten. Dat doen ze het liefst door ergens beschut te gaan neerzitten. Plant daarom hagen, bomen en struiken aan, waar ze uit de wind en zonder zorgen kunnen genieten van de zonnestralen. Of plant klimop aan, tegen een afsluiting of aan een muur. Dat vinden vlinders, maar ook bijen en zweefvliegen geweldig. Een aantal vlinders beschouwen de hevige klimmer zelfs als hun waardplant. Ze zetten er hun eitjes op af waarna de rups er zich aan te goed doet.
Plant waardplanten en laat brandnetels voor een keer met rust
Vlinders zijn erg bijzonder. Ze zijn niet alleen mooi, ze zijn ook dol op nectar en zijn voortdurend op zoek naar waardplanten. Waardplanten hebben bij vlinders een dubbele betekenis. Het is namelijk zo dat heel veel vlinders hun eitjes afzetten bij 1 specifieke plant. Net omdat ze weet dat de rupsen zich alleen aan die plant te goed doen. Zo zal het koolwitje voornamelijk haar eitjes afzetten bij kolen en de atalanta, dagpauwoog en de kleine vos op zoek gaan naar de grote brandnetel. Laat die laatste dus maar voor een keer met rust. Waardplanten kunnen ook eetgelegenheden zijn, in geval van vlinders. De ene vlinder is namelijk de andere niet. Elke vlinder heeft een favoriet, of een reeks planten die makkelijker toegankelijk zijn.
Over hoogtes en laagtes
Zowat alle vlinders hebben nood aan structuur en overzicht. Ze hebben de eigenschap om een omgeving te herkennen aan de hand van de beplanting die erin aanwezig is. In open vlaktes, met eentonige structuren, kan een vlinder zelfs verdwalen en verward worden. Planten gaan dus voornamelijk, naast het bieden van voedselbronnen, ook dienst doen als herkennigspunten. Hoe gevarieerder de beplanting, hoe meer vlinders er zullen voorkomen. Zorg daarom voor hoge struiken en bomen, maar ook voor lagere beplanting, waar vlinders zich makkelijk kunnen oriënteren.
Is een vlinderkast nuttig?
De bedoeling is goed, maar de ervaring leert dat vlinders het liefst zelf hun eigen beschutte plekjes zoeken. In hagen, kieren van gevels, muurtjes en uiteraard tussen de planten in je tuin. Een vlinderkast, met een verticale gleuf, wordt helaas niet vaak bezocht door de diertjes. Toch is het niet onbelangrijk om te blijven proberen. Hang ze toch gerust op, het kan bij guur weer of bij uitputting een goed tijdelijk en veilig onderkomen zijn. En als de vlinders er niet in schuilen, dan zullen spinnen en andere nuttige insecten er wel hun thuis van maken.
Koninginnenpage
Deze opvallende vlinder is een van de mooiste die we in onze gebieden vinden. De vlinder is vrij groot, is voornamelijk crèmekleurig met een duidelijk donker patroon. In de staart is de vlinder blauw met een duidelijke rode stip. Hij komt zowat overal voor en is voornamelijk in de moestuin een gast die opvalt. De vlinder legt eitjes op heel veel wilde planten, maar geeft de voorkeur aan het loof van wortelen en dille. De rupsen die uit de eitjes voortkomen zijn op z’n minst even imposant. Groot en duidelijk gestreept vreten ze alles wat ze op hun weg tegenkomen, tot ze verpoppen en uiteindelijk zelf een vlinder worden. Wist je trouwens dat de rupsen van de koninginnenpage een natuurlijk afweermechanisme hebben tegen vijanden? Wanneer ze gevaar waarnemen verschijnt een grote oranje klier. Die klier verspreidt een onaangename geur waardoor predatoren afgeschrikt worden.
Mijn tips voor meer vlinders in je tuin
- Hoe groener de omgeving, hoe sneller vlinders de weg naar je tuin zullen vinden. Overtuig ook je buren om vlindervriendelijke planten aan te planten.
- Inheemse planten zijn ontzettend belangrijk. Maak een selectie en laat ook diverse onkruiden hun gang gaan. Vlinders zijn er dol op.
- In de moestuin hebben we wel eens ‘last’ van het koolwitje. Rupsen die je met zorg opgekweekte planten opeten ben je liever kwijt dan rijk, maar weet dat ze wel bijzonder nuttig zijn. Zet daarom in een verlaten hoekje enkele kooltjes waar de vlinders hun eitjes kunnen afzetten en ongestoord kunnen eten. Je zorgt op die manier weer voor voldoende eten voor vogels en hun jongen.
- Laat je tuin er in de winter onaangeroerd bijliggen. Wacht met het opruimen van plantenresten tot het weer lente is. Op droge bloemstelen en op dorre planten zitten vaak eitjes, rupsen en poppen die op die manier een kans krijgen.
- Niet alleen vogels kun je extra voedsel geven, ook vlinders hebben baad bij extra energie. Leg daarom een voedertafel aan met rottend fruit, dat vinden ze fantastisch. Of laat het afgevallen fruit in je fruittuin even liggen. Door de zoete geur lok je vlinders naar je tuin.
- Het lijkt voor de hand liggend, maar ban het gebruik van chemische bestrijdingsmiddelen. Creëer een goede omgeving waar onder andere vlinders zorgenloos kunnen leven.
