Heel veel mensen denken dat je alleen in het voorjaar kunt zaaien, maar dat klopt niet. Je kunt ook in het najaar zaaien, zodat je in het voorjaar vroeger bloemen hebt en langere bloemstelen. Is het toepasbaar op elke bloem? Neen. Maar voor winterharde eenjarigen is het zeer gunstig. Waarom dat is, en hoe je dat doet ontdek je hieronder. We bundelden al onze tips voor een goede start.
Wat zijn winterharde eenjarigen?
Laat ons beginnen bij het begin: wat zijn winterharde eenjarigen? Het zijn bloemen die eenjarig zijn, en dus een seizoen lang uitbundig bloeien, maar tegen de kou kunnen. Meestal verdragen ze temperaturen tot ongeveer - 5 °C, wat ze meteen ook sterker maakt dan de zogenaamde 'warme' eenjarigen. Want vergis je niet, de meeste eenjarigen kunnen geen vorst hebben. Ze worden bruin en gaan dood. Winterharde eenjarigen - het woord zegt het al - zijn winterhard en kunnen om die reden veel vroeger worden gezaaid. Maar nu zaaien, is dat wel voor iedereen?
Nu zaaien: in een kas of koude bak
Als je in de herfst wil zaaien, dan is het belangrijk om te weten dat je een kas of koude bak nodig hebt om te kunnen starten. Heb je geen kas, dan raden we je aan om alsnog te wachten met zaaien tot het voorjaar. Want het mogen dan wel winterharde eenjarigen zijn, ze hebben bescherming nodig tegen de gure elementen die ze buiten te verduren krijgen tijdens de wintermaanden. Een kas, tunnelserre of koude bak biedt die bescherming. Die omgeving zorgt ervoor dat de jonge planten in leven blijven, gestaag blijven groeien en beter de winter doorkomen. Binnen in huis zaaien raden we af. Het is er veel te donker tijdens de donkerste maanden en vaak is de temperatuur er zo hoog, dat planten blijven groeien en zo de lucht in gaan. De combinatie van weinig zonlicht en hoge temperaturen zorgt ervoor dat je planten zwak en ziek worden. In dat geval zijn er geen voordelen meer, en kun je beter wachten tot het weer beter wordt in de lente.
De voordelen van zaaien in de herfst
Als je je zaailingen kunt beschermen tijdens de wintermaanden, en je hebt het ervoor over om te blijven zorgdragen voor je planten, ook al is het buiten koud en grijs, dan kun je de overweging maken. Maar wat zijn de voordelen dan precies? Je wil niet de hele winter lang je planten verzorgen, zonder dat je er voordeel uit haalt natuurlijk. Zaaien van winterharde eenjarigen in de herfst heeft als voordeel dat je sterkere planten hebt in het voorjaar, die iets vroeger bloeien, maar vooral: je bloemen krijgen er langere bloemstelen door. In een pluktuin is dat geen overbodige luxe, als je weet dat lange stelen veel beter gebruikt kunnen worden in boeketten. Zaaien in de herfst is dus wel degelijk nuttig.
Welke winterharde eenjarigen kun je nu zaaien?
Lathyrus of reukerwten: kun je in het najaar zaaien voor een vroegere bloei en langere bloemstelen.
Nigella of juffertje in het groen: heeft een koudere periode nodig om zich goed te ontwikkelen. Meer kans op slagen als je in het najaar kunt zaaien.
Delphinium consolida: is een eenjarige ridderspoor die een koude periode nodig heeft om de kiemrust te doorbreken. Zaaien kan vanaf oktober tot midden februari voor de beste resultaten. Je kunt de zaden ook eerst een week in de diepvries stoppen en pas daarna zaaien. Dat doet de slaagkansen aanzienlijk stijgen.
Centaurea of korenbloem: is een winterharde eenjarige die je in het najaar kunt zaaien. Direct in de vollegrond, of beschut onder glas. Herfstgezaaide exemplaren worden veel hoger dan de zaailingen die je in het voorjaar zaait.
Calendula of goudsbloem: een eenjarige die je misschien niet meteen koppelt aan het herfstzaaien, maar het wel zeer goed doet nu. De plant gaat in de winter in rust en bloeit al in de vroege lente. Nu zaaien zorgt voor sterkere planten.
Antirrhinum of leeuwenbekjes: zijn onze favoriet. Door ze in het najaar te zaaien, krijg je in het voorjaar vroeger bloemen en belangrijker: veel langere stelen.
Leer meer dankzij onze video's
Wist je dat we ook een goed gevuld YouTube-kanaal hebben? Met meer dan 450 video's hebben we een grote database aan informatie. Neem zeker een kijkje op YouTube en abonneer je, dan blijf je op de hoogte van de nieuwste video's.
In deze video laat Angelo je stap-voor-stap zien hoe je Lathyrus of reukerwtjes kunt zaaien. Weinig effort, veel effect, want ze bloeien zo waanzinnig goed!
Bloemen die je buiten kunt zaaien
Maar er zijn uitzonderingen, want je kunt ook bloemen direct buiten zaaien. Een aantal worden niet graag verspeend of verplant en kun je om die reden dus beter meteen buiten een plekje geven. Een overzicht.
Daucus of sierwortel: kun je in het najaar zaaien voor lange bloemstelen in het voorjaar en de zomer. Zaai ter plekke, de plant produceert een lange penwortel die niet graag verplant wordt.
Ammi majus of witte kantbloem: deze schermbloemige heeft er baat bij om in het najaar gezaaid te worden. De plant groeit daardoor stevig door en bloeit uitbundiger.
Papaver of klaproos: heeft een koude periode nodig om te kunnen kiemen. Uitstrooien over de bodem, niet bedekken en afwachten. Een deel kiemt nog voor de winter, een ander deel pas wanneer het weer warmer wordt. In het najaar zaaien zorgt voor sterkere planten.
Nu zaaien: wat als het nog gaat vriezen?
We hadden het er hierboven al over: winterharde eenjarigen kunnen met gemak - 5 °C verdragen. Maar wat als het komende winter nog heel erg koud zou worden? Geen paniek, je kunt je zaailingen ook extra beschermen door er een vlies-of vriesdoek overheen te leggen. Ook mini kweekkasjes kun je afsluiten met een deksel en op die manier extra beschermen tegen hevige vrieskou. De exemplaren die je meteen buiten hebt gezaaid zijn wat beter bestand tegen vrieskou en hebben die extra zorgen niet nodig. Integendeel: door die zaden bloot te stellen aan kou, zullen ze in het voorjaar beter kiemen.
