De geur van tomaten is onlosmakelijk verbonden met de zomer. Er gaat niets boven de smaak en geur van eigen gekweekte, zongerijpte en zelf geoogste tomaten. Als je eenmaal zelf deze heerlijke vruchten hebt gekweekt, wil je nooit nog een exemplaar uit de supermarkt. Dat tomaten ook nog eens heel makkelijk te kweken zijn, is nog een extra voordeel.
Een klein beetje geschiedenis
Tomaten zijn oorspronkelijk afkomstig uit Midden- en Zuid-Amerika, waar de Maya's al verschillende variëteiten kweekten. Dat waren vooral erg kleine vruchtjes met een erg zoete smaak. Door de verovering van de Spanjaarden in de 16e eeuw, werden tomaten ook meegebracht naar het Europese vasteland. De eerste tomaten in Europa waren erg klein en waren geel van kleur. Men dacht eerst dat tomaten giftig waren, waardoor ze niet gegeten werden. Na een tijdje ontdekte men gelukkig dat de vrucht toch eetbaar was. Door de verschillende soorten te kruisen, kreeg de tomaat haar uiteindelijke bekende rode kleur, ook al zijn er veel variaties. Tomaten werden erg populair, ook omdat ze zo makkelijk te telen waren in kassen. De tomaat veroverde zo Europa en de rest van de wereld.
Wat heb je nodig?
Tomatenzaden. Eet je liever zoete tomaten, of eerder lichtzuur? Eet je tomaten liever uit het vuistje of toch liever een saustomaat? Er is voor elk wat wils, er zijn immers duizenden variëteiten.
Zaai- en stekgrond. Dat is de ideale grond om in te zaaien. Zaai- en stekgrond is luchtig, waardoor de kleine wortels goed kunnen groeien. Neem geen klassieke potgrond, die is te geconcentreerd voor de kleine zaailingen.
Zaaitray. Kies een stevig exemplaar, zo kan je die jarenlang hergebruiken.
Labels. Zo weet je straks exact welke soorten je gezaaid hebt.
Wanneer begin je met het zaaien van tomaten?
Vanaf half maart kan je beginnen met tomaten voorzaaien. Je hebt hiervoor een warme en lichte plek nodig, bijvoorbeeld aan een groot raam in de woonkamer of keuken. Heb je geen kas, dan wacht je best nog even met voorzaaien. Zaai dan vanaf begin april, zo zijn de zaailingen groot genoeg om na ijsheiligen uitgeplant te worden. Hou steeds de achtweken-regel in het achterhoofd: de kleine zaailingen hebben ongeveer zeven tot acht weken nodig om groot genoeg te zijn voor ze uitgeplant kunnen worden. Begin dus zeker niet te vroeg met zaaien. Vul je zaaitray met zaai- en stekgrond. Verdeel de zaadjes over de tray, het potje of het zaaibakje. Hoewel tomaten lichtkiemers zijn, mag je ze toch bedekken met een heel dun laagje aarde. Hou de aarde vochtig, maar zeker niet nat. Je wil vermijden dat de tomatenzaden schimmelen. Zorg tijdens het kiemproces voor een constante warme omgeving van zo'n 18 tot 20°C. De meeste tomaten kiemen snel, na zo'n 5 tot 7 dagen beginnen de eerste zaailingen zichtbaar te worden.
Leer meer dankzij onze video's
Wist je dat we ook een goed gevuld YouTube-kanaal hebben? Met meer dan 450 video's hebben we een grote database aan informatie. Neem zeker een kijkje op YouTube en abonneer je, dan blijf je op de hoogte van de nieuwste video's.
In deze video leert Angelo je hoe je tomaten kunt zaaien.
Het verspenen van tomaten
Tomaten zijn snelle groeiers. Na een tijdje zullen de zaailingen te groot worden voor het plugje of het potje waarin je ze gezaaid hebt. In zaai- en stekgrond zit ook geen extra plantenvoeding, waardoor ze slechter zullen groeien. Om ze dus de ideale groeiomstandigheden te geven, verspeen je ze best naar een groter potje. Wanneer de eerste twee echte bladparen zichtbaar zijn, verspeen je de zaailing. De allereerste blaadjes die groeien zijn altijd de kiemblaadjes. De blaadjes die hierna groeien, zijn de echte blaadjes. Neem een groter potje, bijvoorbeeld een P9-potje, en vul met gewone potgrond. Je mag de zaailing tot aan de eerste blaadjes in de aarde zetten. Op de stam van de zaailing kunnen er immers ook wortels groeien, waardoor het plantje sterker zal worden. Draai de potjes trouwens regelmatig een kwartslag naar links of rechts. Zo voorkom je dat de plantjes schuin naar het licht zullen groeien. Als de plantjes groter zijn, kan je ze zowel via een onderzetschaal water geven of bovenaan met een gieter (liever niet op de bladeren).
Tomaten uitplanten
De tomatenplanten mogen eind april of begin mei verhuizen naar hun definitieve plekje in de kas. Heb je geen kas, dan wacht je best nog even om ze uit te planten. Na de ijsheiligen, midden mei, kan je ze gelukkig wel uitplanten zonder dat je het risico loopt dat de jonge plantjes bevriezen. Vergeet de planten zeker niet af te harden voor je ze naar buiten wil verhuizen, zo zijn ze voorbereid op de weersomstandigheden. Begin enkele dagen op voorhand, zo hebben de jonge plantjes tijd genoeg om rustig te wennen aan de nieuwe omstandigheden. Zet de planten op een mooie dag al enkele uren buiten. Zet ze 's avonds terug binnen of in de kas. Je kan dat elke dag een beetje langer doen, zodat ze uiteindelijk gewoon worden aan het leven buiten. Bij goed weer kan je ze na enkele dagen ook 's nachts buiten laten staan. Zo zijn de planten na enkele dagen gewoon aan zonlicht, wind en wisselende temperaturen. Wil je de tomatenplanten niet in de kas planten? Kies bijvoorbeeld voor een ras die resistent is tegen Phytophtora infestans, de tomatenplaag. De variëteit 'Tyfrane' is een soort die resistent is. Tomaten zijn sterke groeiers. Hebben ze geen steun om tegen te groeien, dan vallen ze helaas om en groeien ze verder over de grond. Omdat schimmels zo vrij spel krijgen, raden we dus aan om de tomaten op te binden. Je voorziet dus best een extra steun bij het uitplanten: denk bijvoorbeeld aan een tomatenspiraal, een touw of een stevige bamboestok.
