Knoflook planten: onze tips voor een geslaagde oogst

De herfst is begonnen. En hoewel het misschien niet meteen in je opkomt, is het tijd om vanaf oktober knoflook te planten. Want planten in oktober betekent volgend jaar in juni en juli oogsten. Maar hoe doe je dat? Waar moet je rekening mee houden? Wij geven hieronder tips!

De ideale periode om knoflook te planten is oktober. De grond is dan nog warm genoeg en het wordt kouder en natter buiten. Maar laat je niet gek maken. Ook in november is het mogelijk om knoflook te planten. Zolang de grond niet bevroren is, kun je aan de slag. Maar waarom is het zo belangrijk om knoflook in het najaar te planten? Simpel: de teentjes hebben een periode van kou nodig, een bepaald aantal dagen van lage temperaturen, om in het voorjaar dikker te worden. Zonder die periode van kou, geen dikke knoflookbollen.

Knoflook is een gewas met een handleiding. Niet moeilijk, maar er zijn wel een aantal dingen waar je rekening moet mee houden. Zo is de bodem een zeer belangrijk gegeven voor een geslaagde teelt. Knoflook heeft namelijk nood aan een bodem die het water goed draineert. Het haat stilstaand water en gaat zelfs schimmelen en rotten wanneer dat het geval is. Een zand en zandleem/leem bodem is prima. Natte kleigronden vormen een uitdaging. Dan kan het nuttig zijn om je knoflook in verhoogde bakken of bedden te kweken. Die kun je namelijk makkelijk vullen met compost, turfvrije potgrond en zand, een zeer goede combinatie om stilstaand water te voorkomen.

Nu het duidelijk is in welke omstandigheden knoflook het liefst groeit, is het tijd om te planten (of poten, zoals dat in vaktermen wordt gezegd). Hoe je dat doet is eenvoudig, er bestaat zelfs een goed geheugensteuntje voor. 10/10/10: dat wil zeggen dat je knoflook in oktober plant, op ongeveer 10 centimeter van elkaar en 10 centimeter diep. Makkelijk, toch? Van knoflook plant je overigens de teentjes, niet de hele bol. Want één teentje wordt volgend jaar één grote bol met meerdere teentjes. Stop de teentjes ongeveer 10 centimeter diep, zo zitten ze stevig in de grond en worden het straks grote bollen. Geef water, of wacht tot Moeder Natuur de sluizen open zet.

Zorg dat je plantknoflook koopt. Vermijd knoflook uit de supermarkt, want die worden vaak uit het buitenland geïmporteerd. In theorie kun je die teentjes ook planten, maar de ervaring leert dat dat soort variëteiten uit warmere en drogere gebieden komt en daardoor niet echt is opgewassen tegen onze natte winters. Plantknoflook is in het najaar overal te vinden. Dergelijke variëteiten zijn beter aangepast en hebben ook meer kans op slagen.

Hoe moet het dan verder? We hebben onze teentjes in de grond gestopt, maar wat moet er dan gebeuren? Vooral geduldig zijn. De knoflook gaat in de eerste weken na het planten nog scheuten vormen. Je ziet dan groene sprietjes boven de grond uitsteken. Sprietjes die doen denken aan bieslook of jonge uien en sjalotten. Dat is volkomen normaal. De plant zal kort groeien en tijdens de wintermaanden in rust gaan. Je ziet de plant dan niet meer groeien tot wanneer het weer warmer wordt in maart. Dan maakt de plant een groeispurt en wordt de bol stilaan dikker door de dagen die langer worden en de temperatuur die de lucht ingaat. Vanaf juni en juli wordt het loof van de plant gelig, het moment om te oogsten. De loof moet overigens niet helemaal bruin zijn, zoals dat met uien en sjalotten het geval is. 

Laat de grond niet onbedekt tijdens de wintermaanden. Dat is zonde, en ook niet goed voor het bodemleven. Mulch met onder andere stro, fijngemaakt tuin-en snoeiafval en bladeren: als het je grond maar bedekt houdt. Dat werkt als een dekentje tussen je planten, en dat is bij deze plant geen overbodige luxe. 

Wist je dat er naast de reguliere variëteiten ook bijzonderheden bestaan? Zo is er bijvoorbeeld olifantenknoflook. Een soort die dermate grote knoflookbollen produceert, dat de verwijzing naar een olifant helemaal niet gek is. De smaak is iets milder dan de reguliere exemplaren, ondanks dat de tenen veel groter zijn. Een aanrader om mee te experimenteren en inmiddels vrij courant te verkrijgen online of bij kwekers.

Niet iedereen heeft een grote moestuin. Soms jeuken de groene vingers ook in de stad, op een terras of balkon. Goed nieuws, want knoflook kan ook in een pot gehouden worden! Klinkt gek? Nee hoor, het is zelfs zeer logisch. In de pot kun je perfect regelen dat er geen water blijft stilstaan. Door een drainagegat is dat zo goed als uitgesloten. Ja, de bollen blijven uiteindelijk iets kleiner, maar dat is helemaal niet erg. Blijf tijdens de wintermaanden trouwens water geven, want een droge groeiomgeving is funest voor knoflook. Zorg ook dat de pot stevig genoeg is en niet poreus is, zoals bij veel terracotta potten wel het geval is. Je wil niet dat de pot gaat barsten. Voorkom dat de pot in een overvol onderzetschaaltje blijft staan tijdens zeer natte periodes. Verwijder het schaaltje of draai het omgekeerd, zodat het overtollige water makkelijk weg kan.