Wie geniet er nu niet van een verse tomaat uit de tuin, een kom heerlijke tomatensoep of de perfecte tomatenpassata? Tomaten zijn erg veelzijdige vruchten die ingezet kunnen worden in tal van gerechten. En fleuren elke zomerse tafel op. Zelfgekweekte vruchten smaken echt beter dan de exemplaren uit de winkel, ze zijn immers met heel veel liefde en toewijding gekweekt. In deze gids leer je alles over de verzorging van tomaten en hoe je het meeste uit de tomatenplanten haalt.
Tomaten in de tuin of kas
Waar je vroeger absoluut een kas nodig had om succesvol tomaten te kweken, is dat in deze huidige tijden niet meer altijd nodig. Met onze hete en vaak droge zomers is ons buitenklimaat erg geschikt om tomaten te kweken in open lucht. Is het echter een natte en koude zomer, dan ben je natuurlijk wel gered door de kas. Weet dat beide opties kunnen en dat er ook specifieke rassen zijn die resistenter zijn tegen ziektes, bijvoorbeeld phytophthora of de tomatenplaag. Heb je geen plek voor een kas of twijfel je nog over de aankoop, dan kan je de tomatenplanten ook onder een simpel afdakje zetten. Die bescherming is vaak al voldoende voor de vruchten en de plant. Of waarom zet je de tomaten niet in grote potten? Afhankelijk van het weer kan je ze verplaatsen, wat voor een optimale groei zal zorgen.
Over het geven van water zijn er heel wat verschillende meningen. Waar de ene tuinier bijna elke dag water geeft, geven sommige mensen maar één keer om de drie weken water. We kunnen hier duidelijk in zijn: elke dag of om de twee dagen water geven is echt niet nodig. Sterker nog: je maakt de tomatenplanten erg lui, waardoor ze meteen in stress schieten als je een keertje water vergeet te geven. Geef je echter om de één à twee weken water, dan dwing je de planten om diep te wortelen en om dus ook diep water te halen. Uiteraard moet je dit opbouwen, zo worden de planten hier langzaamaan aan gewend.
- Geef bij de uitplant van de plantjes in de tuin of kas meteen een flinke plens water.
- Geef de eerste week om de twee à drie dagen water.
- Nadien bouw je dat af naar één keer per week.
- Vertonen de plantjes geen tekenen van stress of droogte? Dan kan je dit nog een weekje uitstellen en afbouwen.
Geef ook telkens water aan de voet van de plant en niet over alle bladeren. Graaf bijvoorbeeld een terracotta-pot of Olla in naast de plant, zo kan je gericht water geven en heeft het water rustig de tijd om in de grond te sijpelen zonder dat de luchtvochtigheid stijgt in de kas of in de border.
Dieven van tomaten
Tomaten zijn sterke groeiers. Van nature kruipen ze over de grond en wringen ze zich overal over en tussen. In ons klimaat is dat echter niet handig door de regen en frissere temperaturen. Om die reden laten we ze bij ons omhoog groeien en moeten ze ondersteund worden door een klimconstructie of stevige stok. Een tomaat groeit dan wel netjes naar boven, maar in de oksels produceert ze kleine scheuten die energie wegnemen van de plant. Deze okselscheuten, beter gekend onder de naam "dieven", neem je best weg. Doe je dat niet, wordt de plant erg bossig.
- De tomatenplant droogt minder snel op, waardoor schimmels een grotere kans hebben om toe te slaan.
- De energie gaat naar de vorming van de dieven en minder naar de vorming van vruchten.
- De plant groeit sneller en sterker zonder dieven.
Wist je dat je van een grote dief ook een nieuwe tomatenplant kan laten groeien? Als de dief zo'n 10 centimeter groot is, kan je die planten in een P9-potje. Na een tijdje zal de dief wortels vormen en kan je ze uitplanten in een leeg plekje in de border. Na een tijdje heb je een volwaarde tomatenplant.
Leer meer dankzij onze video's
Wist je dat we ook een goed gevuld YouTube-kanaal hebben? Met meer dan 450 video's hebben we een grote database aan informatie. Neem zeker een kijkje op YouTube en abonneer je, dan blijf je op de hoogte van de nieuwste video's.
In deze video leert Angelo je alles over het dieven en stekken van tomaten.
Tips voor een grote tomatenoogst
Bind tomaten regelmatig op. Door het gewicht van de tomaten kan de plant knakken en kan een deel van de oogst verloren gaan.
Controleer regelmatig de planten. Zo kan je snel ingrijpen indien nodig bij ziekten en plagen.
Dief de plant regelmatig.
Tril de bloempjes van de planten. Tomaten zijn zelfbestuivers, maar in een kas kan dat soms wat moeilijker zijn door het gebrek aan wind. Tik daarom elke dag tegen de stok of het draadje waaraan de planten groeien. Door het trillen komt het stuifmeel los in de bloemetjes waardoor deze bestoven worden.
Ziekten en plagen vermijden bij tomaten
Helaas kunnen tomatenplanten ook geteisterd worden door ziekten en plagen. De meest voorkomende problemen bij tomaten zijn neusrot, de tomatenplaag en witte vlieg. Gelukkig zijn er wel enkele acties die je kan ondernemen om de ziektes preventief te behandelen of te verhelpen. Zorg bijvoorbeeld altijd voor voldoende luchtcirculatie. Staan de tomaten in een kas, zorg dat dan de ramen en deuren dag en nacht open staan bij droog weer. Door de luchtcirculatie drogen de planten sneller op en krijgen schimmels geen kans. Merk je dat er bladeren overlappen, hangen ze op de grond of groeien ze tegen het raam van de kas? Snoei ze gerust een stukje korter of knip ze helemaal af. Hou de plant luchtig, dat zorgt opnieuw voor voldoende luchtcirculatie.
Plant ook basilicum, stinkertjes (Tagetes) of goudsbloemen (Calendula) bij de tomatenplanten. De geur van deze planten zal plaagdiertjes afschrikken, zoals de witte vlieg. En zeg nu zelf, wat verse basilicum bij een frisse tomaat is hemels.
