Heel wat mensen associëren de lente met de tuin, het zou immers hét tuinseizoen bij uitstek zijn. Niets is echter minder waar, want in de herfst kan je net ongelooflijk veel doen in en rond je favoriete plek. Er kan gezaaid, geoogst, verplant en gesnoeid worden: voor elk wat wils dus.
Tuinieren in de herfst
Vergeet het opruimen in de tuin in de najaarsperiode. Waar tuiniers vroeger het najaar en de winter gebruikten om de tuin te snoeien, netjes te maken en alles op te ruimen, doen we nu net het omgekeerde. De bladeren mogen blijven liggen, er hoeft niet (of toch veel minder!) gesnoeid te worden en ook in het najaar kunnen er bloemen en gewassen gezaaid worden. Het is voor ons als tuinier fijn om het werk wat te spreiden en de biodiversiteit heeft er ook enorm veel baat bij.
Kijk voor voederplekjes en mogelijkheden om te drinken voor de tuinvogels. Tijdens de koudere herfst- en wintermaanden kunnen ze zo de broodnodige reserves opdoen.
Hang nestkastjes op in de tuin. De vogels kunnen in de winterperiode al rustig hun potentieel nieuw huisje ontdekken en leren kennen.
Nog geen composthoop in de tuin? Dan is het nu de ideale periode om er eentje toe te voegen aan de tuin. Kijk voor een kant-en-klaar tonvormig exemplaar of bouw zelf eentje van oude palletten.
Bomen en planten met blote wortel kunnen geplant worden zodra de bladeren van de bomen vallen. De bomen zijn dan in rust en kunnen veilig geplant worden. Er wordt wel eens gezegd dat je bij vorst niet kan planten, maar de realiteit is iets genuanceerder. Vaak vriest het enkel ter hoogte van de bovenste grondlagen. Dieper vriest het niet, waardoor de boom of plant daar geen last van heeft. Wat wel lastig is, is het graven. Door de vorst is het moeilijker om een voldoende grote put te graven.
De herfst is de ideale periode om knoflook te poten. Hou de 10-10-10-regel in het achterhoofd: knoflook plant je best in de 10e maand, op 10 centimeter van elkaar en 10 centimeter diep.
Ruim de tuin niet op
Laat de afgevallen bladeren in de herfst gerust liggen, ze dienen immers als mulchlaagje in de border. Verzamel de bladeren en verspreid ze tussen de planten, het laagje dient enerzijds als beschermlaagje voor het bodemleven maar ook voor kleine insecten die er hun schuilplekje in maken. Liggen ze toch op een plek die je liever niet hebt? Dan kan je ze altijd verzamelen en ergens anders verspreiden of op de composthoop gooien. Droge en bruine bladeren zijn namelijk de perfecte aanvulling op de composthoop.
Laat je snoeischaar ook nog even liggen. Sommige bloemen en planten hebben een prachtig wintersilhouet: zonde dus om ze weg te snoeien. Planten met een wintersilhouet zorgen voor structuur in de tuin tijdens de herfst en winter. Waar bomen en planten stilaan hun bladeren beginnen te verliezen, blijven de structuurplanten fier de aandacht opeisen in de tuin. Kleine tuinvogels snoepen van de overgebleven zaden en kleine insecten overwinteren in en tussen de planten.
Echinacea of zonnehoed. Een late zomerbloeier met een prachtig wintersilhouet. De vogels snoepen graag van de zaden in de winter.
Siergrassen. De perfecte verstopplek en structuurplant in de winter voor kleine insecten.
Agastache of dropplant. Een heerlijk geurende plant die een elegant wintersilhouet heeft.
Dipsacus of kaardenbol. Deze plant is erg geliefd bij putters of distelvinken. De stekelige zaadhoofdjes staan op het menu van kleine tuinvogels, waardoor ze een ideale aanvulling zijn voor de tuin.
Eryngium of kruisdistel. Ook deze plant heeft een mooi wintersilhouet. In combinatie met de blauwgrijze kleur maakt de kruisdistel tot een ideale borderplant.
Leer meer dankzij onze video's
Wist je dat we ook een goed gevuld YouTube-kanaal hebben? Met meer dan 450 video's hebben we een grote database aan informatie. Neem zeker een kijkje op YouTube en abonneer je, dan blijf je op de hoogte van de nieuwste video's.
In deze video leert Angelo je alles over het planten van herfstasters in de tuin. Deze bloeiende plant zorgt voor een echt kleuraccent in de border.
De herfst is bloembollentijd
De herfst is de uitgelezen periode om bloembollen te poten. Bloembollen hebben immers een koude periode nodig om wakker te worden. Poot je nu bloembollen, dan zorg je alvast voor een kleurrijk en prachtig voorjaar. Je plant bloembollen het best tussen september en december, tulpen pas vanaf eind oktober. Zo hebben de bollen voldoende tijd om rustig in te wortelen en voorbereid de wintermaanden in te gaan.
Bloembollen staan graag op een zonnig plekje in de tuin, maar kunnen ook halfschaduw verdragen. Graaf een gat dat twee tot drie keer de grootte van de bol is, zo staat de bloembol stevig en valt ze minder snel om bij het bloeien. Kijk ook zeker naar de grondsoort. Omdat bollen gevoelig zijn aan rot, plant je ze best niet op erg natte bodems. Verrijk tijdig de natte grond met compost of voeg wat grind toe aan het plantgat. Zo loopt het water sneller weg en loop je minder risico dat de bloembollen rotten.
Plaats de bloembollen met het puntje omhoog bij het poten, zo kan de bloembol meteen in de juiste richting groeien. Zet kleine bloembollen in kleine groepjes in de tuin, zo vallen ze meer op en krijg je een leuk effect. Grotere bollen kan je willekeurig uitstrooien in de tuin waardoor je een natuurlijker effect krijgt.
De winter komt: de perfecte periode voor het onderhouden van de tuintools
Kwalitatief gereedschap is onmisbaar in de tuin. Je kan vlotter en netter snoeien, de graafwerken gaan vlotter en je kan met meer precisie planten. Omdat tools onderhevig zijn aan vocht, vuil en plantensappen, draag je best wel zorg voor je tuintools. Zo gaan ze langer mee, blijven ze scherp en hoef je geen nieuwe tools aan te schaffen.
Voor je alle tuintools opbergt in de winter, kijk je best even om een goeie schoonmaakbeurt te geven aan je tuinhulpjes.
- Haal het ergste vuil en plantenresten weg met een grove borstel en eventueel wat lauwwarm water.
- Kleverige plantenresten haal je weg met een drupje afwasmiddel.
- Is alles netjes en zijn alle resten verwijderd, kan je met een staalborstel eventuele roestvorming verwijderen.
- Snoeit je snoeischaar niet meer zo soepel als voorheen? Gebruik een wetsteen om het snijoppervlak terug scherp te maken.
- Vet ten slotte de metalen delen van je gereedschap in met een neutrale olie, bijvoorbeeld slaolie. De olie zal een beschermende laag vormen die eventuele roestvorming tegengaat. Houten delen, bijvoorbeeld het handvat, kan je voeden met lijnzaadolie.
